چکیده نظام مسائل، فرصت ها و چالش های استان سیستان و بلوچستان

استان سيستان و بلوچستان با وسعتی حدود ١٨٧٥٠٢كيلومتر مربع معادل ٥/١١درصد مساحت كشور را به خود اختصاص داده است. اين استان بين ٢٥درجه و ٣دقيقه تا ٣١درجه و ٢٩دقيقۀ عرض‌شمالی و ٥٨درجه ٤٩دقيقه تا ٦٣درجه و ٢٠دقيقۀ طول شرقی واقع شده است و از شمال به استان‌خراسان جنوبی، از جنوب به درياى عمان، از شرق به كشورهاى افغانستان و پاكستان، و از غرب به استان‌هاى كرمان و هرمزگان محدود شده است. در سال ١٣٩٨ سيستان و بلوچستان داراى ٥٨ بخش، ٢٣ شهرستان، ٤٩ شهر، ١٢٣ دهستان و ١٠٠٢٩ آبادى كه ٧٢٥٧ آبادى داراى سكنه و ٢٧٧٢ آبادى‌خالی از سكنه بوده است. بيشترين تعداد آبادى را زاهدان با ١٨٩٠ و كمترين آنها زابل با ٩٤ آبادى دارد.

     در سال ١٣٩٨، ١٢ ايستگاه هواشناسی همديدى در سطح استان وجود داشته است. بالاترين و پايين‌ترين ميانگين دماى هوا در سال ٩٨، به ترتيب مربوط به راسک با ٢٨ درجۀ سانتيگراد و زاهدان با ١/١٩درجۀ سانتيگراد می‌باشد. همچنين بيشترين و كمترين ميانگين بارندگی سالانۀ شهرهاى داراى ايستگاه همديدى در استان در سال ٩٨ به ترتيب مربوط به نيكشهر با ٦/١٧٠ميليمتر و ميرجاوه با٨/٤٤ميليمتر است. مرتفع‌ترين شهر از سطح دريا در بين شهرهایی كه داراى ايستگاه همديدى هواشناسی می‌باشند، شهر خاش و كم ارتفاع‌ترين آنها شهر چابهار است. بالاترين و پايين‌ترين دماى سالانۀ شهرهاى داراى ايستگاه همديدى استان در سال ١٣٩٨ به ترتيب مربوط به راسک با ٧/٢٨درجۀ سلسيوس و زاهدان با ١٨/٦درجۀ سلسيوس است. اين استان با جمعيت ٢٧٧٥٠١٤نفر به عنوان پهناورترين استان در جنوب شرق كشور واقع شده است.

     اين استان با 6 حوزۀ انتخابيه داراى 8 نماينده در مجلس شوراى اسلامی است. زاهدان با جمعيت ٦٧٢٥٨٩نفر، ايرانشهر، سرباز، دلگان، فنوج، بمبور، بنت، لاشار، آشار و آهوران با جمعيت ٥٥٧٤٩٧  نفر، چابهار، نيكشهر، كنارک و قصرقند با جمعيت ٥٨٤٣٨٦نفر، خاش، ميرجاوه، نصرت‌آباد و كورين با جمعيت ٢١٩١٧٨نفر، زابل، زهک، هيرمند، نيمروز و هامون با جمعيت ٣٩٤٠٢٩نفر، سراوان، سيب، سوران و مهرستان با جمعيت ٣٤٧٣٣٥نفر، 6‌حوزۀ انتخابیۀ استان را تشكيل مي‌دهند. اين استان از لحاظ طبقه‌بندى اقليمی در ناحيۀ اقليمی بيابانی و خشک می‌باشد. استان سيستان و بلوچستان با داشتن موقعيت راهبردى بازرگانی و ترانزيتی و دارا بودن كشاورزى و باغبانی (به ويژه ميوه‌هاى استوايی و گرمسيرى) و همچنين جاذبه‌هاى فراوان تاريخی و طبيعی و نيز صنعت در حال رشد از توانایی و ظرفيت فوق‌العاده‌اى براى توسعه و آبادانی برخوردار است. 

عمده ترین مشکلات استان سیستان و بلوچستان شامل موارد زیر می شود که در گزارش پیش رو به آنها پرداخته ایم:

  1. کم‌آبی به دلیل نداشتن حق آبه از رودخانۀ هیرمند و وابسته بودن به این رودخانه
  2. عدم پرداخت خسارات ناشی از سیل به کشاورزان
  3. بی توجهی به صنایع دستی منطقه از جمله سوزن‌دوزی
  4. کمبود امکانات بهداشتی و درمانی از جمله بلاتکلیف ماندن بیمارستان پلان و 142تخت‌خوابی چابهار
  5. آمار بالای کودکان بدون شناسنامه به دلیل ازدواج با اتباع افغانی
  6. مشکلات مواصلاتی و جاده‌ای
  7. بیکاری
  8. کمبود آب شرب به دلیل خشکی هوا و تبخیر آب چاه‌ها
  9. آلودگی محیط زیست به دلیل دفع نامناسب پسماند و مواد زائد به دلیل نبود مکان مناسب جهت دفع آن
  10. نرخ بالای شهرنشینی و کاهش امنیت اجتماعی(نرخ شهرنشینی 44درصد)
  11. نرخ بالای ترک تحصیل دانش‌آموزان به دلیل کمبود معلّم و فضاهای آموزشی
  12. ضعف در شبکۀ گازرسانی
  13. ضعف در شبکۀ اینترنت و تلفن همراه
  14. کمبود امکانات بهداشتی و درمانی
  15. عدم استفاده از ظرفیت‌های مرزها
  16. ضعف زیرساخت ریلی
  17. ضعف در شبکۀ برق‌رسانی
  18. افت محصولات کشاورزی به دلیل کم‌آبی
  19. عدم تعیین تکلیف استخدام معلّمین نهضت سوادآموزی
  20. قاچاق سوخت و موادمخدر
  21. ناتمام ماندن طرح آبرسانی به 46هزار هکتار از اراضی کشاورزی
  22. سوءمدیریت در مراحل برداشت، حمل، ذخیره‌سازی و خرید
  23. کمبود امکانات بهداشتی و درمانی
  24. ناتمام ماندن دانشگاه علوم پزشکی
  25. ضعف زیرساخت گردشگری
  26. ناتمام ماندن پروژه‌های عمرانی از جمله فرودگاه چابهار

برای دریافت نسخه الکترونیک یا نسخه چاپی نظام مسائل استان ها با دبیرخانه تماس حاصل فرمایید.