ظرفیت‌ها و ابتکارهای گروه‌های جهادی برای بسترسازی توسعه


1400/11/13



یکی از توانمندی‌های بزرگ مجموعه‌های مردمی، کمک به حل پیچیده‌ترین مشکلات جامعه از مسیر انجام کارهای داوطلبانه است. در زمان بروز سوانح طبیعی، وفتی کفگیر بودجه و امکانات نیروهای دولتی به ته دیگ می‌خورد یا برای کمک به مردمی که در نواحی کمتر برخوردار زندگی می‌کنند و با انواع محرومیت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، این گروه‌های مردمی داوطلب هستند که به کمک همنوعان خود می‌آیند. این ابتکار در فرهنگ ایرانی – اسلامی ما، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در قالب مفهوم متعالی جهاد و با همکاری گروه‌های جهادی به شکل داوطلبانه، با روحی برگرفته از تعالیم پیامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار (ع) با قصد قربت و در راه رضای پروردگار متعال انجام می‌شود.

بنا بر آخرین آمارهای اعلام شده در رسانه‌ها، اکنون جهادگران در بیش از 42 هزار گروه جهادی در 8 پهنه در سطح کشور ساماندهی شده و به رفع محرومیت‌ها، به ویژه در هنگامه مقابله با پیامدهای بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله می‌پردازند. اگر در اینترنت جستجو کنیم، کمتر نشانه‌ای از حجم فعالیت‌های گروه‌های جهادی و محاسبه ارزش خدمات ارائه شده از سوی آنان برای جامعه مخاطبشان می‌یابید؛ چه آنکه بسیاری از آنان مایلند در گمنامی و در راه رضا معبود همنوعان خود را یاری دهند و اجر اخروی خود را آلوده به رذیلت ریا نکنند. با این حال برای اینکه اهمیت کار گروه‌های جهادی را درک کنیم و مقیاسی از عظمت پتانسیل نهفته تحت عنوان فعالیت‌های داوطلبانه جهادی داشته باشیم، کافی است به آمارهای بین‌المللی از فعالیت‌های داوطلبانه در جهان نگاهی کنیم.

برآوردهای سازمان ملل متحد در سال‌های اخیر نشان می‌دهد، قریب به ٩٧٠ میلیون داوطلب در سراسر جهان اکنون در فعالیت‌های داوطلبانه و مردمی مشارکت می‌کنند. بررسی‌های انجام شده در دانشگاه جانز هاپکینز روی ساعات خدمات داوطلبان در حوزه اقدامات بشردوستانه، ارزش کار این داوطلبان را برابر با کار 125 میلیون کارگر تمام وقت تخمین زده است. گفته می‌شود از هر چهار داوطلب، یک نفر در قالب یک فعالیت سازمانی به کار داوطلبانه می‌پردازند و سه نفر دیگر به صورت مستقیم و خودجوش و در ارتباط با همسایگان، همشهری‌ها و همنوعان خود، وقت و مهارت خود را داوطلبانه در اختیار آنان می‌گذارند. ارزش اقتصادی این نوع خدمات در سطح جهان قریب به 1348 میلیارد دلار در هر سال برآورد می‌شود که چیزی حدود 2/4 درصد از کل اقتصاد جهان را در بر می‌گیرد.

در کشور ما با توسعه فعالیت‌های گروه‌های جهادی، علاوه بر کمک داوطلبان به پیشرفت ساخت و ساز در مناطق محروم، بازسازی مناطق آسیب‌دیده از سیل و ارائه کمک‌های نقدی و غیرنقدی به هموطنان در مناطق کمتر برخوردار، اکنون گروه‌های جهادی اقدامات موثری در مسیر کمک به کارآفرینی، تجهیز مدارس و کتابخانه‌ها می‌کنند. آنها با جمع‌آوری کمک‌های مردمی و تجهیز مدارس، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها و مساجد به امکانات روز، نقش مهمی در محرومیت‌زدایی از مناطق کمتر توسعه یافته در کشور دارند.

علاوه بر اینها اکنون زبان آموزی، آموزش‌های مهارت‌های شغلی، کمک به فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی تولیدشده در مناطق کمتر برخوردار از جمله خدمات ماندگار و اثربخش برای بهبود زندگی هموطنان کمتر برخوردار است که گروه‌های جهادی در راه رضای خدا و با بالاترین سطح انگیزه و کیفیت ارائه می‌کنند. کمک‌های بزرگی که برآمده از توان مجموعه‌های مردمی است و در مسیر حل مشکلات کلان ناشی از بیکاری، حاشیه‌نشینی، اعتیاد و ... می‌تواند یاریگر توان محدود مدیران ارشد به‌عنوان بازوان محلی حاکمیت در این مناطق باشد.

برقراری ارتباط موثر ادارات، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها با مدیران گروه‌های جهادی و اعضای آنها و اطلاع از پتانسیل‌های متنوع نهفته در داوطلبان علاقه‌مند به خدمت در این گروه‌ها، می‌تواند به هدایت بهتر انرژی این منبع عظیم برای پیشرفت در مسیر حل ابرچالش‌های کشور کمک‌کننده باشد.استفاده از ظرفیت این گروه ها در رویداد هم افزایی مدیریت ایران و اتصال آنها با مدیران ارشد کشور می تواند گره گشای بسیاری از کاره های بر زمین مانده و پرهزینه باشد.